Archiwum miesiąca: maj 2024

Zwierzęta łowne

Autor: Anna Mazurek
Wydawnictwo W.A.B.

Anna Mazurek, przedstawicielka młodego pokolenia, napisała powieść o świecie dobra i zła. O świecie, w którym toczy się walka międzypokoleniowa i światopoglądowa. O zbrodni bez winy i stracie, która nigdy nie daje o sobie zapomnieć. A w końcu o tym, jak trudne jest szukanie swojej tożsamości, gdy scenariusz na życie już dawno został napisany przez wcześniejsze pokolenia. Próba odegrania innej roli kończy się niezrozumieniem, a nawet przemocą ze strony tych, których świat postawił w hierarchii wyżej. W książce są nimi myśliwi – osoby mające władze, znajomości i pieniądze. To oni polują na tytułowe zwierzęta łowne, które reprezentują osoby, należące do mniejszości lub mające oryginalny sposób na życie. Żeby należeć do grupy zwierząt łownych wystarczy być dziewczyną zakochaną w niewłaściwym wg rodziców mężczyźnie, osobą homoseksualną, samotną kobietą mieszkającą z kotami lub mężczyzną, który płacze i który zakochuje się w starszej kobiecie. Wystarczy mieszkać w kamperze lub w samotnej chacie w lesie, wystarczy żyć w zgodzie z naturą a nie tą naturę niszczyć.

Światy wszystkich wymienionych poznajemy w tej książce, poznajemy ich motywacje, lęki i straty, jakie ponieśli. Poznajemy ich chęć do ucieczki z miejsca zdominowanego przez przez przemoc, układy, utajnianie zbrodni i potrzebę okazania wyższości. Ale oprócz chęci ucieczki w bohaterach drzemie także chęć do pozostania, by to zmienić, by sprzeciwić się polowaniu.

Książka wywoła w czytelniku bunt, wzruszenie i nadzieję na to, że ci wszyscy, kierowani potrzebą władzy i brakiem miłości do innych zapłacą za całe zło. Fabuła jest wciągająca, pełna leśnych metafor, narracja jest przejmująca, obrazuje to, co bohaterowie myślą i czują. Książka zasługuje na uwagę, ponieważ zrozumienie jej może zdziałać dużo dobrego w głowach czytelników. Gorąco polecam. Oprawa twarda, szyta.

Niezwykłe zmysły

Autor: Ed Yong
Wydawnictwo Bo.wiem

Ed Young napisał obszerną publikację popularnonaukową, w której najpierw tłumaczy, czym jest umwelten (warstwa otoczenia, którą stworzenie odczuwa zmysłami), a później skupia się na wszystkich zmysłach, z których korzystają zwierzęta, podając całą masę przykładów i obrazując umwelten np. kleszcza, słonia, psa, nietoperza, ryb i wielu innych zwierząt.

Publikacja została podzielona pod względem zmysłów takich jak: zapachy i smaki, światło, kolor, ból, ciepło, kontakt i przepływ, wibracje podłoża, dźwięk, echa, pola elektryczne, pola magnetyczne, następnie wskazuje jak zwierzęta łączą zmysły i które z nich są zagrożone. Na końcu znajduje się kilka zdjęć z przedstawicielami różnych gatunków zwierząt.

Książka jest bardzo ciekawa i uczy świata, którego nie znamy. Jako ludzie mamy swoje umwelten, ale nigdy nie będzie ono takie samo jak zwierząt. Pies np. rozpozna bliźnięta jednojajowe wyłącznie po zapachu. Pająk nie dostrzeże nawet ich obecności, o ile nie dotkną jego sieci. Podobnych ciekawostek w książce są setki, są one wytłumaczone w rzetelny i dokładny sposób, który powoduje, że świat zmysłów i cała przyroda wydaje się logiczna i fascynująca. Książka zainteresuje każdego głodnego wiedzy człowieka, ciekawego otaczającego go świata. Bardzo polecam. Oprawa miękka, klejona.

Zawieszeni

Autor: Szymon J. Wróbel
Wydawnictwo: Sine Qua Non
Kraków 2024

Poruszający reportaż o ludziach zaginionych i tych, którzy ich szukają. Dziennikarz opisuje kilka wybranych przez siebie przypadków zaginięć, wśród nich znajdują się zarówno świeże sprawy, jak i wydarzenia sprzed wielu lat. Niektóre z tychże spraw zostają rozwiązane i choć częściej znajduje się ciało niż człowiek, to i tak lepsza sytuacja od braku wiadomości i nieustannego życia w zawieszeniu. Co istotne, tytuł publikacji odnosi się nie do ofiar czyli osób, o których pewnego dnia słuch ginie bezpowrotnie, raczej chodzi tu o rodziców, rodzeństwo i wszystkich bliskich, którzy szukają przez lata choćby cienia informacji. Niewiedza nie pozwala im zaznać spokoju i pogodzić się z utratą. Nadzieja daje siłę do działania, ale generuje też ból niemożliwy do ukojenia. Autor, opisując poszczególne przypadki zaginięć, prezentuje stanowisko osób poszukujących, ukazuje jak wiele działań są oni w stanie podjąć i jak kreatywni potrafią być w analizowaniu ostatnich godzin sprzed urwania kontaktu z członkiem rodziny. Cenną informacją dla czytelnika są błędy popełniane zarówno przez policję i detektywów, jak i rodzinę ofiary. Wiele ciekawych spostrzeżeń i wiadomości przynoszą rozdziały powstałe na podstawie wywiadów przeprowadzonych z tzw. poszukiwaczami. Dziennikarz przybliża w książce pracę Fundacji Itaka, redaktorów programu „Ktokolwiek widział, ktokolwiek wie”, nurków, grup poszukiwawczo-ratowniczych, funkcjonariuszy z Archiwum X czy psychologów śledczych oraz profilerów wiktymologicznych. Publikacja stanowi cenne źródło wskazówek dla osób, które dotyka zaginięcie kogoś bliskiego, odsłania przed czytelnikiem kulisy bardzo bolesnego doświadczenia, uwrażliwia na sygnały, które płyną z otoczenia, wreszcie przestrzega. Gorąco polecam. Oprawa miękka, klejona.

Czytaj dalej →

The song’s you’ve never heard

Autorki: Becky Jerams, Ellie Wyatt
Wydawnictwo HarperYa
Poziom czytelniczy BD IV

Autorki książki są zawodowo związane z muzyką. Becky Jerams jest piosenkarką i kompozytorką, która ma na swoim koncie współpracę np. z Disney TV. Ellie Wyaatt komponuje muzykę, jest twórczynią utworów np. do Ulicy Sezamkowej i innych programów dla dzieci. Nic zatem dziwnego, że fabuła powieści ich autorstwa kręci się wokół muzyki. Główna bohaterka to siedemnastoletnia Meg, niespełniona kompozytorka pop, która musi żyć w cieniu swojego brata, robiącego ogromną karierę muzyczną. Dziewczyna ma dość codzienności w blasku fleszy, nie podoba jej się to, że wciąż jest pytana wyłącznie o brata, ma poczucie, że tak naprawdę nikogo nie obchodzi jej życie i jej twórczość. Odskocznią jest dla niej internetowy kontakt z chłopakiem, w którym potajemnie się kocha i dorywcza praca na wakacje, gdzie pracuje z Alaną, także interesującą się muzyką. Te relacje pozwalają jej mówić o muzyce bez wspominania o karierze brata i w końcu być sobą. Jest to książka o pasji, przyjaźni i rodzinie. Porusza także problem przekłamania mediów społecznościowych. W opisywanym przypadku celebrycka rodzina Meg, choć na zdjęciach wygląda na szczęśliwą i kochającą się, w rzeczywistości jest szopką, której daleko do szczerej rozmowy i rodzinnej atmosfery. W treść książki wplecione są fragmenty piosenek i tytuły znanych przebojów, więc dla młodego amatora muzyki będzie to dodatkowy atut. Narracja jest ciekawie poprowadzona. Fabuła dobrze obrazuje współczesne realia i problemy nastolatków. Polecam. Oprawa miękka, klejona.

Piekło sierocińca

Autorka: Christine Kenneally
Grupa Wydawnicza Filia
Poznań 2024

„Piekło sierocińca” to zapis dziennikarskiego śledztwa prowadzonego przez kilkanaście lat przez autorkę publikacji. Dziennikarka analizuje stenogramy z procesów sądowych, dokumenty, listy, pamiętniki, policyjne kartoteki i raporty, przeprowadza wywiady ze świadkami, członkami rodzin oraz ekspertami, naświetla poszczególne zdarzenia z różnych stron, by dotrzeć możliwie jak najbliżej długo skrywanej prawdy o pełnym przemocy traktowaniu dzieci przez dorosłych pracowników amerykańskich sierocińców prowadzonych przez instytucje kościelne. Miejscem, na którym skupia się najwięcej uwagi jest Sierociniec Świętego Józefa w Vermont, niestety podobne historie dzieją się również w innych placówkach. Okazuje się, że tuszowanie przestępstw systemu funkcjonowało w XX wieku na wielką skalę i opierało się na wzajemnym ostrzeganiu, zmowie milczenia, niszczeniu dowodów zbrodni, zastraszaniu i wzmacnianiu traumy u ofiar przestępstwa. Wśród nadużyć i krzywd wyrządzanych dzieciom można wymienić molestowanie seksualne, gwałty, bicie, znęcanie się fizyczne oraz psychiczne, upokarzanie, a nawet doprowadzanie do trwałego uszkodzenia zdrowia lub nawet śmierci małych podopiecznych. Dzieci traktowano przedmiotowo, nadawano im numery służące do identyfikacji, co nasuwa skojarzenia z obozami koncentracyjnymi zorganizowanymi przez hitlerowców podczas II wojny światowej. Opowiedzenie o tych okrutnych doświadczeniach wymaga od ofiar ogromnej odwagi, niestety tym, którzy decydują się na ten krok, mało kto wierzy. Historie ich życia wydają się niewiarygodne, pozbawione sensu i przekraczające granicę ludzkiej wyobraźni.

Reportaż ukazuje przemoc w bardzo mrocznym wydaniu, przedstawia też sposób funkcjonowania przestępców i zaświadcza o szerzącym się w XX wieku zepsuciu instytucjonalnej władzy. Czy dziś sytuacja wygląda lepiej, inaczej? Zachęcam do sięgnięcia po książkę, której dodatkowym atutem i wartością naddaną jest doskonały warsztat pisarski autorki. Polecam ten wstrząsający reportaż, choć może on przerazić czytelników o słabych nerwach i dużej wrażliwości. Oprawa miękka, klejona.

Czytaj dalej →

Możesz na mnie liczyć, Pikusiu

Autor: Vaitkute Neringa
Ilustracje: Marija Smirnovaite
Wydawnictwo Widnokrąg
Poziom czytelniczy BD II/III

Niezwykle wzruszająca historia o przywiązaniu, wierności i dziecięcych wartościach. Książka niesie naukę o tym, że głos dzieci nie powinien być bagatelizowany, ponieważ to, co dla dorosłego jest głupotą, dla dziecka może być całym światem.

Główną bohaterką opowieści jest 11-letnia Guste, której od lat najlepszym przyjacielem jest pluszowy pies – Pikuś. Jej mama, wciąż pochłonięta sprawami dorosłych, wbrew woli swojego dziecka wyrzuca Pikusia na śmietnik. Zrozpaczona 11-latka postanowiła więc uciec z domu i wybrać się na wysypisko śmieci, by odnaleźć swojego przyjaciela. Droga na wysypisko okazała się bardzo trudna i pełna niebezpieczeństw, a dziewczynka ledwo uszła z życiem. Wyprawa uczy młodą Guste, że samotność jest przerażająca i warto doceniać rodzicielską troskę, nawet jeśli relacje z rodzicami nie wyglądają idealnie. Także mama dziewczynki pożałowała swojej decyzji i ostatecznie szczerze przeprosiła córkę. Wyprawa odmieniła dziewczynkę – zrozumiała ona, że w życiu nie wszystko układa się po naszej myśli.

Pierwszoosobowa narracja pomaga zrozumieć czytelnikowi obawy i nadzieje dziewczynki. Książka opisuje rzeczywistość w ciemnych barwach i relacjonuje trudne doświadczenia, zwłaszcza te opisane na czarnych kartkach, kiedy dziewczynkę napada obcy mężczyzna. Szare i ponure ilustracje oddają nastrój panujący w książce. W końcu jest to historia o bolesnej stracie, smutku, niezrozumieniu, poczuciu samotności, które dzieci odczuwają tak samo mocno, jak dorośli, a może nawet mocniej. Jest to mądra książka z głębokim przekazem wartościowym dla dzieci i rodziców. Bardzo polecam. Oprawa twarda, szyta.

Zagajnik przejścia

Autor: Adam Święcicki
Wydawnictwo: Kultura Gniewu
Warszawa 2024
Poziom: BD I/II

Komiks dla dzieci wydany przez Krótkie Gatki w ramach osadzonego w mitologii słowiańskiej cyklu powieści graficznych „Kacper i spółka”. Ekipa sympatycznych bohaterów jest znana z poprzedniego tomu o tytule „Uroczysko Szyszymory” (tom do nas niestety nie dotarł). Druga część ich przygód rozpoczyna się spięciem z Bandą Lipy, która łapie i torturuje Bosmana. Chłopcu udaje się przechytrzyć Lipę, ten w zemście zamierza przejąć rewir Kacpra – zagajnik. Walka o teren trwa, tymczasem okazuje się, że zagajnik nie jest zwykłym zagajnikiem a tytułowym miejscem magicznym, przed czym ostrzega Kacpra Dzikoludek. To nie ostatnie fantastyczne stworzenie, które pojawi się na kartach komiksu. Magia wypełnia świat przedstawiony w utworze. Kacper wraz z przyjaciółmi dowiadują się, dokąd prowadzi przejście istniejące w ich zagajniku, choć pewnie woleliby tego nie wiedzieć a tym bardziej nie doznać na własnej skórze. Wielość światów, magiczne portale, tajemnicze stwory i siła przyjaźni – wszystko to czeka w „Zagajniku przejścia”. Czy bohaterom uda się wyjść cało z tarapatów? O ile tylko będą trzymać się razem, wszystko jest możliwe: „Bo łza i radość szczera ratuje przyjaciela” (s. 40).

Publikacja to przykład dobrego komiksu przygodowego dla dzieci, którego klimat przypomina trochę Tomka Sawyera. Autor puszcza oko do czytelnika nawiązując też do „Akademii Pana Kleksa”, ale całość jest oryginalna a pomysł na fabułę niebanalny i przyciągający uwagę. Czytelnika czeka tu wiele zabawnych momentów – bawi zarówno komizm w dialogach, jak i ten sytuacyjny, humor kryje się także w ilustracjach. Szybka i zaskakująca akcja nikomu nie pozwoli się nudzić podczas lektury. Polecam. Oprawa twarda i szyta.

Czytaj dalej →